About

Fiat Lux
czyli wywodów kilka nad oświeceniem w ikonie

…a wokół Niej ściele się tajemniczość i majestat, wielkie piękno barw, kreślone światłem linii, gdy ogrom nigdy niezbadanego dobra otaczać Ją zda się i wchłaniać w siebie zaczyna…

Ksiądz dobrodziej mówili, że na początku było światło. Jak matunia kazała, jak dziadunio uczyli i jak ciotuchna roku łońskiego wspomniała tak i mnie w to wierzyć przyszło i inaczej nie przystoi.

Jak Pan Jezus wziął i był powiedział, że jest światłem, tak i zapisać Go w ikonie bez światła nie sposób. Najsamprzód na ikonę ciemne kolory kładzie się a później to, co zaciemnione się rozjaśnia, oświeca czyli. Oświecenie owo, pokazuje wpływ światła na człowieka, a to że chodzić po ćmoku nie musi, że mu diabeł nie taki straszny jak go wymalują, i w końcu że Litera Pańska mu tak duszę oświeci i w głowie rozjaśni, że i ciemną doliną nie strach potem mu chodzić będzie. Ale nie o tem.

W ikonie światło najczęściej jest zapisane w tle złotem, w licach świetlistych albo li w nimbach, które na świętość postaci wskazują. Nie bez przyczyny kre-śli się aureole, bo nijak już wtedy pomylić świętego Jana z legionistą, Salomei z Najświętszą Panienką albo pastuszka z Józefem świętym.

Aliści, skoro przy pastuszkach my się naleźli, tedy wspomnieć w tem miejscu przystoi o przesłaniu co je do Pan Jezuska przynieśli, a które w swoich ikonach zapisać się zdołam;

…Zrodzonego Słowa Matko, Ciebie prosimy
pozwól nam doczekać w zdrowiu kolejnej zimy.
Niech znów Gloria zabrzmi wszędzie
ot i całe już orędzie. Na wieki…

W dostępnej dla naszego pojmowania sprawy formie, światłość została zapisana w ikonie Przemienienia Pańskiego. Jak Dobra Nowina głosi; wziął kiedysi Pan Jezus świętego Piotra, Jakuba i Jana (też świętego) i na górę Tabor był zaprowadził, gdzie ich prawdziwie oświeciło. Tedy oblicze Zbawcy jak słońce zajaśniało, ubranie Jego jak słońce, białe się zrobiło i na to wszystko jeszcze naszli Eliasz i Mojżesz w osobach swoich. O cudzie tem apostołowie musieli donieść Łukaszowi, który to deskę ze stołu św. Rodziny wyjąwszy, ikonę pisać zaczął. Co prawda, był na niej wizerunek Maryji, ale i tak blaskiem Zbawcy przenikniony został.

Światło Pan Jezusowi towarzyszyło przez życie całe. I jak przy Narodzeniu zaświeciło tak do Zmartwychwstania zgasnąć nie chciało. Po prawdzie na Golgocie żydy wespół z Piłatem je przygasić chcieli, ale się potem okazało, że to Pan Bóg się ściknuł i światło im pogasił, żeby drogi do domu naleźć nie mogli.
Miał ci potem z onymi, Pan Bóg komplikacyje nieliche. Otoć; jak Panienka Najświętsza zasnąć onegdaj chciała, wziął się żydowin jeden uczepił Jej sukmanicy. Dobrze, że na to wszystko Michał Jarchanioł był naszedł i onemu ręcy usiekł. Jedynie Litosierdzie Pańskie go od zguby salwowało i się mu nazad one wrócili. Ale nie o tem pisać mielim.

Sposobnie o ikonie napisał Jan z Damaszku, któren potem był i świętym został. Ze względu na słabość o jakiej autor wspomina, po prawdzie tego pojąc nie zdołam, ale na większą chwałę Bogu, przytoczyć sobie pozwolę „…ikona jest widzialnością niewidzialnego i nie mającego obrazu, ale przedstawionego w sposób cielesny ze względu na słabość naszego rozumienia…”

* * *
... z podziękowaniem za korekty wszelakie na osobie mojey poczynione i za cierplwość nawirzchnią nam okazaną, małżonce najukochańszy jak i wszystkiey zacney familii mojey, cum debita reverentia, p.

Dan na Rakszawie
ante diem sextum Kalendis Septembris
Anno domini MMXII

Przemek Babiarz
Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Ukończył Studium Chrześcijańskiej Ikonografii w Przemyślu.

Pisaniem ikon zajmuje się od 2007 roku. W tym okresie powstają dwa cykle ikonograficzne;
I. DEO OPTIMO MAXIMO - na który składają się w głównej mierze ikony Bogarodzicy oraz ikony symboliczne jak; Wszystkowidzące Oko Boże - ikona alegoryczna i Jednorodzony Syn, która stanowi przesłanie zawarte w wyznaniu wiary.
II. AD MAIOREM DEI GLORIAM - zawiera głównie ikony świąteczne, tłumaczo-ne na język polski. W tym cyklu powstaje ikona Anastasis, która przedstawia Zmartwychwstanie i zstąpienie do otchłani w otoczeniu 12 ikon świątecznych, oraz ikona Bożego Narodzenia z autorską pastorałką.
Zainteresowania; XVIII i XIX wieczna ikonografia rosyjska, sztuka sakralna i język starocerkiewno-słowiański.
Wystawy:
2011 - IKONA POLSKA w Muzeum Kultury Ludowej w Osieku nad Notecią.
2012 - II Międzynarodowa wystawa ŚWIATŁO IKONY w Lublinie.
2013 - IKONY DOBROTLIWE w Kazimierzu Dolnym, II Międzynarodowy Festiwal Sztuki Sakralnej Pogranicza w Przemyślu.

Autorska publikacja zatytułowana "Sła Maryja na jutrznie, Kyrielejson" do pobrania ze strony http://wydaje.pl/e/sla-maryja-na-jutrznie-kyrielejson